Sosyal Medyanın Düzenlenmesine İlişkin Kanun Teklifi

Günümüzde sosyal medyanın hemen hemen her yaş grubu tarafından sıkça ve kontrolsüz kullanılması üzerine, sosyal medyada tacize ve hakarete son vermek amacıyla sosyal medya düzenlemesi yapılması öngörülmüş ve buna ilişkin 11 maddelik “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” hazırlanmıştır.

Sosyal medya düzenlemesine ilişkin yasa teklifi ile internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve internet aracılığı ile işlenen suçlarla mücadele edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, sosyal medya düzenlemesi ile öngörülen hükümler başlıca aşağıdaki şekildedir;

Sosyal ağ sağlayıcılarının, temsilci bulundurma zorunluluğu düzenlenmektedir 

Sosyal medya sağlayıcılarına temsilcilik şartı getirilmesi öngörülmüştür. Bu kapsamda, günlük erişimi 1 milyon üzeri olan sosyal ağ sağlayıcıları; Türkiye’de en az 1 kişiyi temsilci olarak belirlemek zorunda olacaklardır. Sosyal ağ sağlayıcı, bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“Kurum”)’na bildirmekle yükümlüdür. Temsilcinin gerçek kişi olması hâlinde Türk vatandaşı olması zorunludur.

Belirlenen temsilciler, kişiler tarafından özel hayatın gizliliği ve kişilik haklarının ihlaline ilişkin yapılacak başvuruların cevaplandırılması ve yetkili makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin sağlanması amacıyla görev yapacaklardır.

Sosyal ağ sağlayıcı tarafından bir temsilcinin belirlenmemesi veya bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi durumunda ise, ağ sağlayıcıya Kurum tarafından bildirimde bulunulacaktır. Bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıya Başkan tarafından 10.000.000 TL idari para cezası verilecektir.

Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren otuz gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30.000.000 TL daha idari para cezası verilecektir.

İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren otuz gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Başkan tarafından Türkiye'de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam vermesi yasaklanacaktır, bu kapsamda yeni sözleşme kurulamayacak ve buna ilişkin para transferi yapılamayacaktır. Reklam yasağı kararının verildiği tarihten itibaren üç ay içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Başkan, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde elli oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabilecektir.

Başvurunun kabulüne ilişkin hâkim kararının uygulanmasından itibaren otuz gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Başkan, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde doksan oranına kadar daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabilecektir.

Sosyal ağ sağlayıcının 6 ayda bir rapor yayınlanması beklenmektedir

Günlük erişimi bir milyondan fazla ola yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının, kişilik haklarının ve özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiği durumlarda kişiler tarafından yapılacak başvuruları 48 saat içerisinde olumlu ya da olumsuz olarak cevaplandırması öngörülmektedir.

Başvurulara ilişkin cevabın olumsuz olması durumunda, sosyal ağ sağlayıcıya gerekçe gösterme zorunluluğunun getirilmesi ve bu yükümlülüğü yerine getirmeyen ağ sağlayıcısına 5.000.000 TL idari para cezası verilmesi de düzenleme kapsamında bulunmaktadır.

Ağ sağlayıcının adli ve idari merci kararları ile kullanıcıların taleplerini hangi oranda ve ne kadar sürede yerine getirdiklerinin tespiti için istatiksel ve kategorik bilgileri içeren raporları Türkçe olarak sunmaları istenecek ve bunun sosyal ağ sağlayıcı tarafından yayımlanması gerekecektir. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda ise 10.000.000 TL para cezası verilmesi öngörülmektedir.

Kullanıcı verilerinin Türkiye’de olması planlanmaktadır

Sosyal ağ sağlayıcıların, Türkiye’deki kullanıcılarının verilerini Türkiye’de barındırma yönünde gerekli tedbirleri almaları düzenlenecektir. Hâkim veya mahkeme kararıyla hukuka aykırı olduğu tespit edilen içeriğin, sosyal ağ sağlayıcısına bildirilmesine rağmen 24 saat içerisinde içeriğin çıkarılmaması ve erişimin engellenmemesinden doğan zararların ise ağ sağlayıcıdan tazmin edilmesi düzenleme kapsamında yer almaktadır.

Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen ağlara kademeli olarak engelleme gelecektir. İlk etapta internet trafiği bant genişliği yüzde 50, daha sonra yüzde 95 daraltılacaktır.

Erişim engellemesi yerine içerik çıkarmanın düzenlemesi öngörülmektedir

İnternet ortamında intihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş ve kumar oynanması gibi yayınlarla ilgili verilen erişim engellenmesi kararı yerine mümkün olduğu durumlarda içeriğin internet ortamından çıkarılmasına yönelik karar verilmesi düzenlenmektedir. Aynı düzenleme, internet ortamında kişilik haklarının ihlal edilmesine yönelik hâllerde de söz konusu olacaktır.

Nitekim söz konusu içeriğin kaldırılmasına rağmen arama motorlarında listelenmesine ilişkin de bir düzenleme getirilmesi ve burada da başvurucunun adı ile ihlale konu içeriğin ilişkilendirilmemesi istenmektedir.

Bununla beraber, sosyal ağ sağlayıcılarına içerik şikâyetleri konusunda 24 saat veya en geç 48 saat içinde cevap verme zorunluluğu getirilecek, aksi durumlarda para cezası uygulanacaktır.

Sonuç

Ülkemizde internet kullanıcılarının kişisel başvurularında veya kamu kurumlarının bildirimlerinde yaşanan zorlukların aşılması için sosyal ağ sağlayıcılarla muhataplık ilişkisi kurulması amacıyla hazırlanan kanun teklifi, 21.07.2020 tarihinde Adalet Komisyonu’na sunulmuştur ve Komisyon incelemesinden sonra yasalaşması beklemektedir. 

Teklifin tam metnine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-3050.pdf