7. Yargı Paketi Kapsamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi

1. İcra İflas Kanunu m.79/a:

İcra müdürü, haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunu tespit ederse, bu yerde haciz yapılmasına karar verir ve bu kararın onaylanması için dosyayı derhal İcra Mahkemesine tevdi eder. Mahkeme, tevdi tarihinden itibaren en geç üç gün içinde dosya üzerinden yapacağı inceleme sonunda haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun anlaşılması halinde kararın onaylanmasına, aksi halde kaldırılmasına kesin olarak karar verir. Haciz işlemi sırasında, haciz yapılan yerin konut olduğu anlaşılır ve borçlu da konutta haciz yapılmasına rıza göstermezse haciz işlemine son verilir ve müteakip işlemler hakkında birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır. İhtiyati haciz hakkında, bu madde hükümleri uygulanmaz.

Açıklama:

İİK.m.79/a ile eklenecek olan yeni düzenlemeye göre konutlarda hâkim kararı olmaksızın haciz işlemi yapılamayacaktır. İcra Müdürünün verdiği haciz kararının ancak İcra Mahkemesince onaylanmasından sonra geçerli olacağı belirtilmiştir.

2. İcra İflas Kanunu m.85/1:

Borçlunun kendi yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır malları ile taşınmazlarından ve alacak ve haklarından alacaklının ana, faiz ve masraflar da dahil olmak üzere bütün alacaklarına yetecek miktarı aşacak şekilde haciz yapılamaz.

Açıklama:

Mevcut düzenlemeye göre borçlunun taşınır, taşınmaz ve alacaklarına ilişkin malvarlığı kalemlerinden bütün alacaklarına yetecek miktarının haczedileceği düzenlemesi yer almaktadır. Yargı paketiyle beraber haciz esnasında yapılacak olan taşkın haczin yasaklanması amaçlanmıştır.

3. İcra İflas Kanunu m.82/3:

Para, kıymetli evrak, altın, gümüş, taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireylerine ait kişisel eşyalar ile ailenin ortak kullanımına hizmet eden tüm ev eşyası haczolunamaz.

Açıklama:

İİK.m.82’deki haczi kabil olmayan mallar ve haklar kategorisine üçüncü fıkranın mevcut halinde “borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya; aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan biri...” hükmü yer almaktadır. Yapılacak yeni düzenlemeye göre “lüzumlu eşya” gibi somut ve haciz esnasında mutlak bir şekilde belirlenmesi zor olan bu ibare yerine “aile bireylerine ait kişisel eşyalar ve ortak kullanıma hizmet eden tüm ev eşyası İcra iflas Kanunun 82/3 maddesine haczi caiz olmayan mallar arasına alınmıştır.

4. İcra İflas Kanunun,

iflas, iflasın kaldırılması, iflasın kapanması, konkordatoya ilişkin on günlük istinaf ve temyiz başvuru süreleri yargı paketi ile beraber iki haftaya çıkarılacaktır. Teklifle beraber sürelerin yeknesak hale getirilmesi amaçlanmıştır.

5. Türk Ticaret Kanunu m.5/A:

Ticari nitelikteki itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.

6. 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu m.26:

İş sözleşmelerine dayanan işçi ve işveren alacakları, tazminat ile işe iade talebiyle açılan davalarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kanunda düzenlenmiş olup, yeni düzenleme ile bu alacak ve tazminat konularıyla ilgili itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında da arabuluculuk dava şartı olarak getirilmiştir

7. 1136 Sayılı Avukatlık Kanunu m.65:

Baro keseneğinin yıllık miktarı, genel kurulca belirlenir ve her yılın ocak ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir. Şu kadar ki, mesleğin ilk beş yılında baro keseneği alınmaz. Vadesinde ödenmeyen keseneğe T.C. Merkez Bankası reeskont işlemlerinde uygulanan faiz oranında yıllık temerrüt faizi uygulanır.

Açıklama:

Teklifle, mesleğe yeni başlayan avukatların ekonomik olarak desteklenmesi amacıyla mesleğin ilk beş yılında baro keseneği alınmaması hususu düzenlenmektedir.

8. 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/B-(1):

a) Kiralanan taşınmazların ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar,

b) Taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar,

c) 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan uyuşmazlıklar,

d) Komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar için arabuluculuk dava şartı getirilecektir.

9. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu m.188/4-a:

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, bazmorfin, sentetik kannabionid ve türevleri, sentetik katinon ve türevleri, sentetik opioid ve türevleri veya amfetamin ve türevleri olması halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Açıklama:

Ülkemizde yaygınlaşan kullanım nedeniyle uyuşturucu madde imal ve ticareti suçunun nitelikli hallerine amfetamin türevleri, sentetik katinon, sentetik opioid ve türevleri eklenmiştir. Halihazırda TCK’da metanfetamin ve türevler ile MDMA maddelerinin satışı halinde alt sınır cezası 10 yıldır fakat yeni düzenlemeye göre bahse konu uyuşturucu maddelerin satışı halinde alt sınır 15 yıla çıkarılacaktır.

10. 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.41:

Eski hale getirme dilekçesi engelin kalkmasından itibaren iki hafta içinde, süreye uyulduğunda usule ilişkin işlemleri yapacak olan mahkemeye verilir.

Açıklama:

Mevcut düzenlemede eski hale getirme dilekçesi verme süresi engelin ortadan kalkmasından itibaren yedi gündür. Bu süre iki haftaya çıkarılacaktır.

11. 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.193/2:

Sanık hakkında, toplanan delillere göre mahkûmiyet, ceza verilmesine yer olmadığı ve güvenlik tedbiri dışında bir karar verilmesi gerektiği kanısına varılırsa, sorgusu yapılmamış olsa da dava yokluğunda bitirilebilir.

Açıklama:

CMK m.193/2 mevcut hali “Sanık hakkında, toplanan delillere göre mahkûmiyet dışında bir karar verilmesi gerektiği kanısına varılırsa, sorgusu yapılmamış olsa da dava yokluğunda bitirilebilir.” şeklindedir. Değişiklik ile mahkûmiyet kararı ile birlikte, ceza verilmesine yer olmadığı kararı ve güvenlik tedbirlerine ilişkin kararların verilmesi gerektiği hallerde sanığın sorgusu yapılmadan yokluğunda dava bitirilemeyecektir.

SONUÇ:

7. Yargı Paketi kapsamında tasarıya konu olan kanun tekliflerinin, TBMM Başkanlığı tarafından gündeme alınmasıyla birlikte esas komisyona havale edilerek, burada görüşülmesi sonucunda TBMM Genel Kurulu’na intikal edecektir. Genel Kurul görüşmeleri ilk olarak kanun teklifinin tümü üzerinden görüşmeye açılır ve sonradan maddeler üzerinde oylama yapılır. Genel Kurul’da yapılacak oylama sonucunda toplantıya katılanların salt çoğunluğunun vereceği oy ile 7. Yargı Paketi kapsamında yapılan değişiklikler kabul edilmiş olacaktır ancak toplantıya katılanların salt çoğunluğu, TBMM üye tam sayısının 1⁄4’inden (151) az olmamalıdır. Gerekli çoğunluğun elde edilmesinden sonra belirtilen kanun değişikliklerinin onaylanması ve 15 gün içerisinde Resmî Gazetede yayımlanması amacıyla Cumhurbaşkanlığına gönderilir. Cumhurbaşkanı’nın yayımlanmasını kısmen veya tamamen uygun bulduğu kanun teklifleri Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecektir.

KAYNAKÇA:

1. Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Taslağı Karşılaştırma Cetveli