Start-Up Kuran 29 Yaş Altı Genç Girişimcilere Yönelik Vergi İstisnası

29 yaş altı genç girişimcilere, Gelir Vergisi Kanunu’na 6663 sayılı “Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile vergi istisnası getirilmiş olup, bu istisna ile genç girişimcilerin adım attıkları bu zorlu yolda kendilerine destek olunması amaçlanmıştır.

Bu düzenlemeyle; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarla gelir vergisinden müstesna tutulmuştur.

Genç girişimcilerin 75.000 TL kazanç istisnasından faydalanmalarının koşulları ise aşağıdaki şekildedir;

İlk olarak girişimcinin; ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adını daha ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti olarak tesis ettirmiş olması ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibari ile yirmi dokuz yaşını doldurmamış olması gerekmektedir.

• Genç girişimcilerde kazanç istisnası, yeniden düzenlenerek 10.02.2016 tarihinde yürürlüğe girdiğinden, bu tarihinden önce işe başlayan mükelleflerin bu istisnadan faydalanma imkanı bulunmamaktadır.
• Mükellefiyet kaydının tam mükellefiyet olarak yapılması gerekmektedir. Nitekim Türkiye’de yerleşik olmayan gerçek kişiler “dar mükellef” olarak adlandırılmaktadırlar ve bu gerçek kişilerin yalnızca Türkiye’de elde ettikleri kazançları ve iratları vergi kapsamındadır. Türkiye’de yerleşik kişiler ise “tam mükellef” olarak anılmaktadır. Bu kişiler Türkiye’de ve yurt dışında elde ettikleri kazançlar ve iratlar üzerinden vergiye tabidirler.
• Girişimci tarafından ya da avukatı veya 3568 sayılı yasaya göre yetkilendirilmiş meslek mensupları tarafından, işe başlanılan tarihten itibaren 10 gün içerisinde bağlı bulunulan vergi dairesine işe başlama bildiriminde bulunulmak zorundadır. Bu süre kaçırıldıktan sonra yapılan başvurular kabul edilmeyecek ve bu girişimciler vergi istisnası kapsamında değerlendirilemeyeceklerdir.  
• Girişimci vergi mükellefi olurken bu mükelleflik, anonim veya limited şirket gibi tüzel kişilik olarak değil; girişimcinin kendisinin vergi mükellefi olması ile gerçekleşmek zorundadır. Bu kapsamda girişimci, bir adi ortaklık veya şahıs şirketi kurarak bu istisnadan faydalanma imkânına sahiptir.
• Girişimin adi ortaklık veya şahıs şirketi kapsamında gerçekleşmesi hâlinde tüm ortakların işe başladıkları tarihten itibaren gerekli şartları haiz olmaları beklenmektedir.
• Yasa hükmü uyarınca, bir işletmenin veya mesleki faaliyetin devralınması halinde, istisnadan yararlanılabilmesi için işletmenin ya da mesleki faaliyetin devralındığı kişinin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından olmaması gerekmektedir. Mükelleflerin mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olmaları durumunda ise bu istisnadan yararlanmaları söz konusu olmaz.
• Bu kapsamda; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, gelir vergisinden müstesnadır. Ancak mükellefler, 75.000 TL’yi aşan kazançlar için vergi ödemekle yükümlüdürler.

Bu husus 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesinde düzenlenmiş olup anılan düzenleme aşağıdaki şekildedir;

“Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, aşağıdaki şartlarla gelir vergisinden müstesnadır.

1. İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,

2. Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi (Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmaz.),

3. Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması,

4. Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,

5. Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması.

İstisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya istisna haddinin altında kazanç elde edilmesi hâllerinde dahi yıllık beyanname verilir.

Bu istisnanın, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Kaynakça:

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.193.pdf